Hỏi:

Việc bình luận khiếm nhã, xúc phạm người khác trên mạng xã hội không còn là hiện tượng hiếm, thậm chí lan tràn và thiếu công cụ kiểm soát. Vi phạm không chỉ là cá nhân, mà nhiều tổ chức, doanh nghiệp cũng thực hiện như là công cụ để xúc phạm, thậm chí hạ nhục và phục vụ mục đích cạnh tranh không lành mạnh.

Hành vi này có bị xử lý hình sự hay chỉ bị phạt vi phạm hành chính bằng tiền?

Đáp

Xúc phạm danh dự, nhân phẩm là những hành vi dùng lời nói khó nghe, mang tính sỉ nhục, thô bỉ, nhục mạ nhằm để hạ thấp, chà đạp giá trị của người khác, làm giảm uy tín, gây thiệt hại về danh dự, nhân phẩm của họ.

Điều 34 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về quyền được bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín như sau:

“1. Danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ.

2. Cá nhân có quyền yêu cầu Tòa án bác bỏ thông tin làm ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của mình.

Việc bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín có thể được thực hiện sau khi cá nhân chết theo yêu cầu của vợ, chồng hoặc con thành niên; trường hợp không có những người này thì theo yêu cầu của cha, mẹ của người đã chết, trừ trường hợp luật liên quan có quy định khác.

3. Thông tin ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân được đăng tải trên phương tiện thông tin đại chúng nào thì phải được gỡ bỏ, cải chính bằng chính phương tiện thông tin đại chúng đó. Nếu thông tin này được cơ quan, tổ chức, cá nhân cất giữ thì phải được hủy bỏ.

4. Trường hợp không xác định được người đã đưa tin ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của mình thì người bị đưa tin có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố thông tin đó là không đúng.

5. Cá nhân bị thông tin làm ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín thì ngoài quyền yêu cầu bác bỏ thông tin đó còn có quyền yêu cầu người đưa ra thông tin xin lỗi, cải chính công khai và bồi thường thiệt hại”.

Theo điểm a khoản 1 Điều 101 Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 03/02/2020, được sửa đổi, bổ sung tại khoản 37 Điều 1 Nghị định số 14/2022/NĐ-CP ngày 27/01/2022 của Chính phủ, thực hiện một trong các hành vi “Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân” bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng.

Nếu “tiết lộ thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự”, theo khoản 2 của Điều này, bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng.

Khoản 3 Điều này, người vi phạm còn bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả “Buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật do thực hiện hành vi vi phạm quy định tại các khoản 1 và 2 Điều này”.

Như vậy, hành vi bình luận khiếm nhã, phản cảm trên mạng xã hội nhầm mục đích xúc phạm nhân phẩm, danh dự của người khác nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự có thể bị phạt tiền đến 20.000.000 đồng.

-Lưu ý, mức phạt tiền nêu trên áp dụng với tổ chức thực hiện hành vi vi phạm. Trường hợp cá nhân vi phạm như của tổ chức, mức phạt tiền bằng 1/2 mức phạt tiền đối với tổ chức. Vì dụ, cá nhân bình luận khiếm nhã, phản cảm trên Zalo, Facebook… nhầm mục đích xúc phạm nhân phẩm, danh dự của người khác nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.

Cá nhân bị thông tin làm ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín thì ngoài quyền yêu cầu bác bỏ thông tin đó còn có quyền yêu cầu người đưa ra thông tin xin lỗi, cải chính công khai và bồi thường thiệt hại.

Thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm được quy định tại khoản 1 Điều 592 Bộ luật Dân sự năm 2015, bao gồm:

“a) Chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại;

b) Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút;

c) Thiệt hại khác do luật quy định”.

Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại theo quy định nêu trên và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó gánh chịu. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm không quá mười lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.

Bình luận khiếm nhã, xúc phạm người khác trên mạng xã hội, trường hợp đến mức phải chịu trách nhiệm hình sự, người vi phạm bị xử lý về Tội làm nhục người khác theo quy định tại Điều 155 Bộ luật Hình sự năm 2015, được sửa đổi, bổ sung năm 2017. Cụ thể:

“1. Người nào xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm:

a) Phạm tội 02 lần trở lên;

b) Đối với 02 người trở lên;

c) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

d) Đối với người đang thi hành công vụ;

đ) Đối với người dạy dỗ, nuôi dưỡng, chăm sóc, chữa bệnh cho mình;

e) Sử dụng mạng máy tính hoặc mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội;

g) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm:

a) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

b) Làm nạn nhân tự sát.

4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm”.

Mức hình phạt cao nhất của Tội làm nhục người khác là 5 năm tù, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định đến 05 năm.

                                                                                              Lệ Lài

           Sáng ngày 02/12/2023, tại Nhà văn hóa thôn An Hòa, UBND xã Tam An đã tổ chức Lễ phát động Tháng hành động vì bình đẳng giới và phòng, ngừa ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới năm 2023. Dự Lễ phát động có đồng chí Vũ Thị Thanh Loan, Huyện ủy viên, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ huyện; đồng chí Nguyễn Thị Lệ Lài, Trưởng phòng Tư pháp huyện; đồng chí Lê Thanh Sơn, UVBTV Đảng ủy, Phó Chủ tịch UBND xã Tam An và hơn 100 Hội viên Hội LHPN và Hội Nông dân trên địa bàn xã tham dự.

             Tại buổi Lễ phát động, đồng chí Lê Văn Sơn-UVBTV- Phó chủ tịch UBND xã- Trưởng ban vì sự tiến bộ phụ nữ của xã đã phát động toàn thể nhân dân cùng nhau hưởng ứng thực hiện Tháng hành động vì bình đẳng giới và phòng, ngừa ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới năm 2023. Đồng thời tại buổi lễ báo cáo viên Phòng Tư pháp huyện tuyên truyền, phổ biến Luật Bình đẳng giới, Luật phòng chống Bạo lực gia đình và các nội dung văn bnar pháp luật có liên quan. Qua đó, đã thu hút sự quan tâm, đề cao vai trò, trách nhiệm và tính chủ động tham gia hành động của cá nhân, gia đình, cộng đồng, cơ quan, tổ chức trong việc đảm bảo an sinh xã hội, tăng quyền năng cho phụ nữ và trẻ em gái nhằm thúc đẩy bình đẳng giới và phòng ngừa, ứng phó với bạo lực, xâm hại phụ nữ và trẻ em gái; giảm thiểu và tiến tới chấm dứt các tình trạng bạo lực, xâm hại đối với phụ nữ và trẻ em. Và kêu gọi mỗi người, mỗi nhà, phải tự biết lên tiếng bảo vệ mình góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Tại buổi lễ, UBND xã tặng 8 phần quà cho Phụ nữ và trẻ em gái có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn xã.

                                                                    Bích Diễm

Giới thiệu một số nội dung của Luật phòng, chống bạo lực gia đình 2022

Nhằm tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật với giáo dục đạo đức; lồng ghép hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật trong nhà trường.Tiếp tục tạo sự chuyển biến tích cực trong nhận thức và hành động của giáo viên và học sinh đối với công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật. Sáng ngày 2/10/2023, Trường THCS Nguyễn Hiền, thị trấn Phú Thịnh tổ chức Hội thi thi hùng biện "Câu chuyện tình huống đạo đức và pháp luật" cấp trường.

Thông qua những câu chuyện tình huống về đạo đức và pháp luật, liên hệ với thực tiễn, khơi dậy các giá trị tốt đẹp để giáo dục nhân cách, ý thức chấp hành pháp luật cho học sinh. Bồi dưỡng “giá trị sống”, rèn luyện ‘kĩ năng sống” cho học sinh; xây dựng những hình mẫu học sinh thế hệ mới không chỉ thông minh, sáng tạo mà còn năng động, tự tin và bản lĩnh tích cực.

Hội thi thu hút đông đảo các em học sinh tham gia. Các lớp dự thi các chủ đề về đạo đức và pháp luật trong chương trình và sách giáo khoa hiện hành môn Giáo dục công dân ở cấp THCS; các vấn đề về đạo đức và pháp luật trong đời sống xã hội, các câu chuyện về tình huống đạo đức, tình huống pháp luật gắn với các mối quan hệ của bản thân, gia đình, nhà trường và xã hội trong việc thực hiện các chuẩn mực đạo đức và pháp luật của người công dân.

Kết quả Hội thi: Giải nhất lớp 9/1 với chủ đề “Giữ mãi tuổi thơ em”, giải nhì lớp 6/4 với chủ đề “ Bảo vệ môi trường”, 2 giải ba (9/2 chủ đề: “An toàn giao thông trong học đường”, lớp 9/3 với chủ đề “Sử dụng mạng xã hội trong học sinh”), và ba giải khuyến khích (lớp 6/3 với chủ đề “ Bạo lực học đường- Nổi ám ảnh”, lớp 7/2 với chủ đề “Em và rác thải nhựa”, lớp 8/1 với chủ đề “ Bạo lực gia đình- Nổi đau con trẻ”)

                     Nguyễn Thị Liên- Trường THCS Nguyễn Hiền